1595, 12. září. — Koncept v arch. arcib. v Praze. Rec. 1735.

Sacra Caesarea Majestas, domine domine clementissime! Qua ratione hujus regni Bohemiae jam olim erectae constitutiones et conventiones aperte praecipiant, ne in hoc regno ulla alia religio praeter antiquam catliolicam sub una et alteram sub utraque communicantium toleretur, utqui ambae religiones istae una cum hominibus sibi addictis et adjunctis quovis tempore instar unius hominis sunt, neque una pars alteram vituperare et in summa pacifice erga invicem et unanimiter vivere de-beant, veluti etiam reges, qui ab erectione earundem constitutionum et conventionum successive usque ad Sacram Caesaream Majestátem Vestram legitime electi fuerunt, ad ingressuin regiminis sui statibus, quod eosdem penes hujusmodi ordinationem, laudabiles antiquas consuetudines et jura relinquere, nec non in iisdem conservare, tueri et manutenere velini omni tempore clementissime receperunt et polliciti fuere; qualiter etiam ego per hoc tempus a Domino et Sacra Caesarea Majestáte Vestra mihi impositi et commissi archiepiscopalis officii diversis vicibus graviter conquestus fuerim, propterea quod multi tam in civitatibus quam ruri sese mihi in jurisdictionem ecclesiasticam ingerant, parochos catholicos amoveant et expellant, in eorumque locum secretarios et erroneos clamantes intrudant, qui omnes quidem Augustanam et in hoc regno minime concessam confessionem praetendunt, cum re vera nihil aliud sint quam Lutherani, Zwingliani, Calvinistae, Schwenkfeldiani et doctrina sua hujus regni con-stitutionibus piane et diametre adversentur; quomodo etiam pro amovendis hujusmodi enormitatibus, cum ex iis nihil aliud quam exterminatio nostrae verae et, quae unica salvare potest, religionis catho-licae indubitata violatio regni et omnium salubrium constitutionum, et ita consequenter expectari possit ruina et interitus florentissimi hujus regni, instantissime et humiliter petieriin, nec non hujusmodi meas querelas, postulationes et instantissimas petitiones auxilium et protectionem implorando saepius iterando repeti.verim: eorum omnium Sacra Caesarea Majestas Vestra sine dubio clementissime recordari et meminisse potest. Quamvis vero hactenus indubitata spe fuerim, bisce rebus, quae sic dif-feruntur, remedium tempestive adhiberi, easdem restaurari, parochos catholicos in suo esse conservarj ac personas ecclesiasticas ex variis imminentibus periculis in securitatem restituì debuisse; tarnen necessarium hujusmodi remedium propter multa inconvenientia hucusque intermissum fuit, egoque singulari cum moerore exiguam vel in minimis expeditionem expertus sum. Eapropter inde conse-quutum est, ut aliqui homines iniqui et religionis catholicae palam adversarii me et mihi subiectos ecclesiasticos auxilio destitutos viderent, non solum catholicos sacerdotes ex ipsorum ecclesiis ejece-runt et suarum sectarum prohibitos concionatores per vim in eadem intruserunt, verum etiam minime veriti sunt, iisdem catholicis sacerdotibus manus injicere violentas, prout nuper quendam bonum et pium sacerdotem in dominio domini Joannis Venceslai a Lobkovic et postea alterum eruditum, moderatum et bene qualificatum sacerdotem in Vestrae Caesareae Majestatis proprio dominio Chomutoviensi feritate tyrannica in eosdem irruentes miserabiliter interfecerunt.

Quando autem id impunitum remansit nemoque repertus est, qui sanguinem sacerdotum ulcisci et vindicare cuperet, inventi sunt etiam alii, qui iisdem exemplis insisterent palamque jactarent, si praedicantes ipsis pro suo libitu habere non concedatur, et ii, quos modo haberent, catholici a plebe interficiantur, se velie excusatos esse. Sicuti etiam nunc oppidi Lippensis incolae, ubi antehac semper parochi catholici successive habiti fuerunt, nisi quod a 20 circiter annis novitas quaedam ibidem est introducta, cum ipsorum catholico parodio, pui tenore meae et supremi domini judicis hujus regni post peractam comissionem Lippensem ad cancellariarn Vestrae Majestatis bohemicam exhibitae relationis, quae ibidem necdum resignata aut expedita haeret, noviter ex Sacrae Caesareae Majestatis Vestrae mandato cum omnium collatorum unanimi consensu ibidem constitutus fuit, ad eundem modum procedere voluerunt, si quidem ipsum in ecclesia parochiali ejus curae commissa divinis officiis, ut-pote missae celebrationi, incumbentem et concionantem armata manu plane hostiliter et seditiose iidem Lippenses invaserunt atque ita oppresserunt, ut ipsorum vim et furorem cupiens declinare, suggestum relinqueret et se in sacristiam abdere atque ita salvare cogeretur. Quod si non Deus interventu domini Adami Berka id clementer praecavisset, nihil abfuit, idem parochus misere interficeretur, sicuti Caesarea Majestas Vestra ex adjuncto ipsius parochi Lippensis scripto clementissime cognoscere potest.

Ex quibus omnibus satis evidenter patet, quod non solum ex istis perniciosis et seditiosis conatibus et crudelibus factis manifestus contemptus et eversio religionis catholicae et exaltatio sub utraque communicantis promanant, quamquam tarnen maxima pars ne in minimo quidem puncto cum hujus regni constitutionibus et conventionibus circa religionem concordat, sed Lutherani, Calvinistae apertissime esse dignoscuntur, eaedemque salubres Regni constitutiones ausu temerario violentur, verum etiam publica quies et omnis exterior politia infringatur et evellatur.

Praeterea sicuti nunc rebus ita stantibus catholici sacerdote.3 in nullo fere loco satis tuti, securi possunt conquiescere aut consistere, ita etiam posthac, nisi hisce turbis mature obviatum eatur, multis personis saecularibus eadem imminens persequutio sine dubio pertimescenda esset, nee quisquam novit, quo non eadem pertingere et quem non involvere queat; nam fides catholica hie, uti vi-dere est, plerumque deteriorem partem obtinet.

Haec Sacrae Caesareae Majestati Vestrae ratione muneris mei archiepiscopalis hoc tempore breviter et demisse insinuanda videbantur.

Confido autem, fóre ut Majestas Vestra Caesarea imminens praesentissimum periculum et in eo sitam maximae hujus regni partis perniciem animo vere caesareo perpendere, catholicam religionem ejusdemque statum ecclesiasticum et eidem addictos fideles christiauos clementissime tueri et hoc circumstans periculum pro innata sibi prudentia ex toto avertere benignissime dignetur. In eo promovebit Sacra Caesarea Majestas Vestra divinam gloriam et hujus regni felicitatem et praemium ab immortali Deo gloriosum accipiet, cujus me gratiae et favori devotissime commendo. 12. Septembris anno 1595.