157. Coronatio Ferdinandi I in regem Bohemia.

Ex tractatu manuscripti musei Bohemici impresso in: "Verhandlungen der Gesellschaft des vaterländischen Museums, 1824."

Post hoc etc. post adventum Ferdinandi et Annse in Pragam 24. Februarii die aliata est cum ingenti pompa corona Bohemiae ex Carolisaxo, arce munitissima, in arcem Pragensem multo pluris munitam atque turritam. Et die sequenti processio facta est de ecclesia Pragensi metropolitana ad aulam regiam, in qua processione fuerunt 3 episcopi parati, ut pontificale prasscribit; processit capitulum venerabile ecclesiae Pragensis, praslati, canonici; post hos ordo abbatum, qui sunt in regno Bohemiae, quilibet suo in paratu; tandem vicarii et alii beneficiarii illius ecclesia, tandem chorus scholarium; vexilla prseferebantur et candelse in argenteis candelabris ante coronatorem episcopum Olomucensem, qui a dextris habuit episcopum Wratislaviensem, a sinistris D. Tridentinum. Ministrabant ad evangelium decanus, ad epištolám scholasticus, infulati prselati ecclesiae Pragensis. Episcoporum quilibet tres ministros habuit: unum pro infula, secundum pro baculo, tertium pro pontificali; alii omnes prelati habebant per unum ministrum. Ubi ventum est ad thalamum regium, egressa fuit regia Majestas et statim prsemissa reverentia fuit thurificata et aspersa aqua benedicta. Tunc episcopi processerunt suo ordine: in medio fuit coronator, eos prsecesserunt ministri cum curvaturis; illos prsecesserunt domini barones regni et unus de ordine nobilium, portantes dominus Leo, supremus vicecomes Pragensis cum D. Johanne de Rosis coronam regni, marscalcus Moravise in sinistro, sceptrum supremus camerarius regni, pomum supremus cancellarne regni, ensem D. Opell Ficztum ex ordine nobilium. Illos ista deferentes prsecesserunt multi barones, nobiles, senatus Pragensis et nuntii ex civitatibus; quos prsecessit prsedictus ordo capitali ecclesise Pragensis, abbatum, sacerdotum et scholarium. In ea processione fuerunt, quos vulgo vocant heraldi et multa turba tibicinum. Majestatem regiam comitabantur oratores, nuntius apostolicus, regis Anglias, inter quos unus episcopus hungarus et alii plures oratores, principes, marchiones duo fuerunt, Casimirus et frater ejus Georgius, comites plurimi et turba plurima baronum et nobilium. Cum venissent in ecclesiam ante altare summum, qui locus ornatus fuit, primum pavimentimi et gradus facti, ex quibus spectarent commodius, coopero erant panno rubeo, sedilia in lateribus chori obtecta erant auleis pretiosis, altare prasparatum meliori modo, quo fieri potuit, habens reliquias et capita sanctorum patronorum Bohemias; ante altare praeparata fuit sedes coronatori episcopo; e regione sedis coronatoris in distantia 5 passuum paratum fuit suggestum pro regia Majestate, coopertum veluto auro intexto; a dextris illius suggesti regii fuit sedes episcopi Wratislaviensis, contecta tapetia una; a sinistris similis sedes episcopi Tridentini eodem modo contecta. Illuc itaque cum Maj. Regia cum eo.comitatu venisset, collocata fuit per episcopos in suggestum suum. Tunc Maj. Regia induta fuit veste ducali rubea pretiosa, subducta pellibus albis murium scythicorum, quas Bohemi vocant bielizni; habuit Maj. R. armillas ducales ex more archiducum Austrise; in capite habuit coronam archiducalem. Ubi itaque collocarunt se, consederunt in sellis suis omnes episcopi nominati et caeteri prselati; oratoribus enim praedictis ducibusque et comitibus loca convenientia assignata erant. Intermissa competenti morula surrexerunt episcopi duo, Wratislaviensis et Tridentinus, coronatore permanente in sua sede. Facta reverentia coronando regi eum levaverunt de sua sede et duxerunt ante sedem coronatoris. Ubi Maj. R. deposita per episcopos mitra ducali reverentiam fecit domino coronatori. Et dominus Wratislaviensis mitra episcopali deposita haec verba ad coronatorem locutus est: "Reverende Pater! Postulat sancta mater ecclesia, ut prsesentem egregium militem ad dignitatem regiam sublevetis." Tunc respondit coronator: "Scitis, illuni esse dignum et utilem ad hanc dignitatem?" Ille respondit: "Et novimus et credimus eum esse dignum et utilem ecclesise Dei et ad regimen hujus regni." Respondit coronator: "Deo gratias." - Tunc supremus burgravius interrogavit status regni, an optarent, ut coronaretur legitime per eos electus rex corona regni Bohemiae? Et hoc tribus vicibus, qui acclamaverunt magna voce: optamus. Quo facto tibicines fecerunt suum officium. Tandem per duos praslatos doctor Hieronymus ductus ad suggestum decenter pro eo factum, quo conscenso pulpite curiosissime eruditissimeque peroravit. Finita oratione coronator diligenter regem coronandum instruxit per verba: Cum honoře per manus nostras etc.

Quo finito episcopi surgentes, prsemissa reverentia Majestati R. eum ad coronatorem adduxerunt, qui mitra ducali deposita, reverentia prsemissa, ante coronatorem genuflexit, manus ejus osculatus est et fecit hanc professionem: Ego Ferdinandus etc. Tunc domini Bohemi obtulerunt ei aliud juramentum, quod Sua Mtas etiam prasstitit. In fine autem cujuslibet juramenti ambabus manibus tetigit librum evangeliorum dicens: Sic me Deus adjuvet et sancta Dei evangelia. - His expeditis ilio genuflexo manente coronator deposita mitra surrexit et stetit versus ipsum coronandum, dixit voce competenti sequentem orationem, quam dixerunt omnes pontifices, parati similiter stantes; dixerunt etiam omnia alia, benedictionem, consecrationem cernentia voce submissa, conoratorem tamen in omnibus observantes et imitantes. Tandem dicebatur oratio: Omnipotens sempiterne Deus. - Post haec metropolitanus cum mitra procumbebat supra faldesterium; rex vero ad ejuslsinistram in terram se prostravit, aliis praelatis paratis ante sedilia similiter procumbentibus. Tunc cantabantur letanise, choro respondente, prout in ordinatione subdiaconi ponitur. Cum cantatum fuerat: Ut obsequium servitutis nostra tibi rationabile facias; Te rogamus, audi nos: coronator se erigens et accepto baculo pastorali in sinistram manum, super electum regem prostratum dixit: Ut hunc electum in regem coronandum benedicere digneris; secundo dixit coronator: Ut hunc electum in regem coronandum benedicere digneris et consecrare; R.: Te rogamus, audi nos. - Quibus dicti metropolitanus rediit ad accubitum, cantoribus resumentibus et perficientibus letanias. Qua finita coronator deposita mitra surrexit, rege prostrato et episcopis genuflexis manentibus, versus ad coronandum regem dixit: Pater noster. Tandem altiori voce dixit: Et ne nos etc. Respondit chorus: Sed libera etc. Item dixit: Salvum fac regem servum tuum. Oratio: Prsetende Domine actioues nostras. - Post haec coronator collocavit se in sedem suam accipiens mitram, et coronandus rex coram eo genuflexit circumstantibus príelatis cum eorum mitris in modum coronse. Ibi coronator intinxit pollicem dextrse in oleum chatecuminorum et inunxit in modum crucis brachium dextrum regis inter juncturam manus et juncturam cubiti ac inter scapulas dicens orationem: Deus Dei filius etc. Item: Omnipotens rempiterne Deus. - Quo facto rex surrexit et per episcopos deductus fuit sub papilionem, ubi inter scapulas et brachium innunctum bombyce et spongia absterserunt. Et mox ibi sub papilione indutus fuit regalibus indumentis, videlicet amictu, alba et cingulo, stola, minipulo, dalmatica seu veste levitica, sandalibus et plumali seu cappa cum corona archiducali usque ad coronationem corona Bohemiae, et ita paratus ornatusque processit cum prselatis et baronibus ad suggestum suum. Et ibi genuflexis audivit missam, quam prselati sui non parati genuflectentes submissa voce simul orarunt. Interea cum rex duceretur sub papilionem, coronator episcopus lavit manus et abstersit pane et sale tersitque linteolo per ministros porrecto. Post haec statim descendit ad gradum altaris et dixit Confiteor more solito. Dicto Confiteor dedit benedictionem thuri et thurificavit altare, cantoribus cantantibus introitum missae. Tunc processum fuit in missa usque ad evangelium seclusive. His peractis coronator episcopus collocavit se in sedem suam ante altare et rex ab episcopis a sede sua surgens deductus fuit ad eum eique reverentiam faciens mitram deposuit et corani eo genuflexit. Tunc coronator episcopus accepit gladium, quem unus ministrorum sibi porrexit de altari, et evaginatum tradidit in manus regis dicens: Accipe gladium etc. Quo facto unus ministrorum ensem in vaginam reposuit, quo accepto coronator prsecinxit regem dicens: Accingere gladio tuo etc. et attende, quod sancii non gladio sed fide vicerunt regna. Tunc rex accinctus surrexit et exemit gladium de vagina, illum viriliter vibrans, tandem bracino sinistro tergens in vaginam reposuit. Quo facto iterum genuflexit ante coronatorem. Tunc Suae Majestati corona imposita fuit, quam episcopus Wratislaviensis et Tridentinus sumptam per coronatorem de altari manibus tenebant, ipso coronatore ipsam regente et capiti illius imponente et dicente: "Accipe coronam regni, quse licet ab indignis tamen manibus episcoporum imponitur capiti tuo." - Post haec coronator dedit ei adhuc genuflexo sceptrum et pomum dicens: "Accipe virgam virtutis". - Et mox regi surgenti discinctus fuit ensis et in vagina datus ad altare, redimendus per Suam Maj., qui tamdiu datus fuit Domino Opel Ficztum. Et tunc coronator cum aliis prselatis deduxit regem, sceptrum in manu dextra et pomum in altera et coronam in capite ferentem medium inter se a dextris et digniorem episcopum a sinistris regem incedentem ad thronum regium in solium dicens: Sta et retine locum a Deq delegátum. Tunc coronator deposita mitra stans versus altare incepit: Te Deum laudamus etc. organo et cantoribus prosequentibus usque ad finem. Quo finito coronator stens ad dextram regis deposita mitra cecinit hunc versum: Firmetur manus tua et exaltetur manus tua, chororespondente: Justitia et judicium prseparatio sedis tuas: Domine exaudi orationem meam: Dominus Vobiscum. Oremus. - Secutae sunt duse orationes, quibus finitis coronator rediit ad altare et prselati alii ad sua loca et cantatum est evangelium; post cujus finem cum consuetis ceremoniis plenarium delatum fuit regi osculandum, prsemissa thurificatione et credentia, prsecedentibus primariis baronibus cum sceptro, pomo et ense. Ibi K. M. obtulit auri C ducatos duasque libas panis deaurati et argentati; similiter duo vascula vini, deauratum et argentatum. Osculatis reliquiis E. M. rediit ad sedem suam priorem in medio chori. Ibi ad eum sedentem venerunt barones et nobiles de regno Bohemiae, de marchionatu Moraviag et (de) Slesiis et Lusatiis legati et oratores, imponebantque digitos coronse in capite regis, in signum subjectionis et fidelitatis. Coronator tunc accepit ablutionem et persecutus est missam. Post communionem coronatoris, antequam sumsit ablutionem, rex accessit gradům altaris et genubus flexis oravit Confiteor, metropolitanus Misereatur, baronibus primariis tenentibus linteum. Tunc coronator communicavit regem. Facta communione rediit rex ad solium suum regium usque ad finem missse et benedictionis. Qua data R. M. iterum deducta est in sedem priorem, ubi ense creavit et fecit plures equites auratos. Quibus omnibus peractis M. R. deducta est cum solemnitate in aulam suam.




Přihlásit/registrovat se do ISP