25

sai Kassai lakósok. Kassai rendö rigazgatoság
ezen előadás megtartását a következő indoklással
tiltota be.

,,A beadót kérvény a nyilvános eldöádásra nem
let engedéjezve, miután maga előadás thémája
olyan természetű, hogy maga az előadás vissza-
élésre adhatna alkalmat, ami veszélyztetné a köz-
rendet és a nyugalmat. "

A kassai rendörigazgatoság véleménye szerint
tehát egyáltalán nem kívánatos a Szovjetunióról
előadást tartani, vagyis a kassai raidörigazga-
toság objektíve a Szovjetunió ellen lép föl. Ugy-
anakkor amikor Csehszlovákia egész dolgozó lakos-
sága a legnagyobb szimpátiával és lelkesedéssel
nézi a Szovjetunió hatalmas gazdasági és kulturá-
lis fejlődését, valamint a világbéke biztosítása
érdekében kifejtett eredményes működését.

Csehszlovákia és a Szovjetunió között, külonös-
sen az -utóbbi időben jelentős közeledés jött létre,
amelynek legkiemelkedőbb dokumentuma a köl-
csönös segítségről szolp szerződés. Ugylátszik
azomban, hogy a kassai rendörigazgatoság más-
képp vélekedik. Az ő intenciói mások, Már a szov-
jet sportolok letartóztatásánál láttuk, hogy milyen
gyülötet fűti ezeket az urakat a Szovjet unió ellen.
Nem elegendő, hogy a kassai rendőrség a szovjet-
sportolókat letartoztatta és kiutasította, még most
azok ellen a munkások ellen is akik a szovjetspor-
tolokat az állomáson fogadták, eljárást indítottak.

Kérdezzük a belügyminiszter urat:
1. Van e tudomása a miniszter úrnak mindezek-
ről fölháboritó dolgokról?

2. Hit hajlandó a miniszter úr tenni, hogy jö-
vőben hasonló esetek eló ne forduljanak.

3. Hajlandó e a miniszter úr azonna intéz-
kedni, hogy jövőben a Szovjetunióról szóló elő-
adások minden nélkül megtartathassanak.

4. Hajlandó a miniszter úr azonnal intézkedni,
hogy a szovjetsportolók fogadtatásával kapcsola-
tos üldözések megszűnjenek?

5. Hajlandó e a miniszter úr kijelenteni, hogy
a kassai rendörigagatóság intézkedései és a kor-
mány intenciói között alapvető ellentét van a fenti
kérdésekben.

Praha, 1935 június 17-én.

Kosik,

Zápotocky, Schmidke, Vodička, Török, Beuer,
Śliwka, Kliment, Vallo, Dvořák, Synek, Macha-
čová, Brúnó Köhler, Šverma, Hodinová-Spurná,
Nepomucký, Klíma, Široký, dr Clementis, Kopřiva,
Slanský.

Původní znění ad 44/ XXII.

Interpelacja

posla Dra Leona Wolfa i spólników
do Pana Ministra Kolei żelaznych,

w sprawie niesłusznego przeniesienia
kolejarza.

Pan Augustyn Łukosz był funkcjonarjuszem ko-
lejowym w Łąkach m. O. i pełnił tam aż do

26 kwietnia 1935 służbę zwrotniczego (hradlař).
Należał on do Polskiej Socjalistycznej Partji Ro-
botniczej i był tam zastępcą przewodniczącego.
Z powodu wystąpienia jego przeciw przewodniczą-
cemu tej partji p. byłemu posłowi Emanuelowi
Chobotowi, który nie stosował się do programu
partji, został wykluczony już w lipcu 1934 z partji
uchwałą Zarządu, gdyż p. Chobot miał tam więk-
szość. Z powodu tego wszczęła się polemika w pra-
sie, a p. Chobot w swoim organie oczernił go, jako
polskiego narodowca, występującego przeciw rzą-
dowi, a oczernienie podjęła także socjalistyczna
prasa czeska. Już w październiku 1934 został
p. Łukosz wezwany do przewodniczącego miejsco-
wego oddziału Związku Kolejarzy w Čes. Těšíně,
który mu podał do wiadomości, iż wpłynęło żąda-
nie, ażeby on został wyłączony z tego Związku.
Wyłączenie to nie nastąpiło, gdyż p. Łukosz zaw-
sze pełnił świadomie obowiązki swojej partji,
oraz także jako członek zawodowego związku ko-
lejarzy. Pomimo tego jednak władze kolejowe
wdrożyły przeciwko niemu postępowanie i w dniu
26 kwietnia 1935 został przeniesiony ze swojego
dotychczasowego miejsca służbowego w Łąkach
n. O. do Přerova. P. Łukosz ma w Łąkach rodzinę
i tutaj pracował wśród otoczenia przy swoich róż-
nych zawodowych organizacjach socjalistycznych
robotniczych. Wybudował sobie domek własny,
w którym mieszkał i który obciążony jest znacz-
nym długiem. Przeniesienie jego jako Polaka do
okolic, gdzie wogóle niema polskiej ludności, jest
z jednej strony krzywdą dla niego, z drugiej
strony jest także krzywdą dla ludności polskiej,
gdyż usuwa się od niej jej pracowników.

P. Łukosz musiał usłuchać nakazu służbowego
i przeniósł się do Přerova. W dniu 21 czerwca
b. r. został wezwany do naczelnika stacji w Pře-
rově, który mu oświadczył, iż przyszedł rozkaz
z Ministerstwa Kolei Żelaznych, że się ma natych-
miast przeprowadzić do Přerova z rodziną. Jest to
żądanie, które wprost godzi w jego egzystencję
i w egzystencję jego rodziny, która, aczkolwiek
polska, ma zostać przeniesiona do okolicy zupełnie
obcej. Żądanie, ażeby natychmiast się przeniósł,
jest tem boleśniejsze dla niego, że rodzina jego
ma pole obsadzone i zasiane w Łąkach, tak, że
może ją to narazić na wielkie szkody.

Podpisani zwracają się do Pana Ministra Kolei
Żelaznych z uprzejmem zapytaniem, czy Panu
Ministrowi o tem wypadku wiadomo i co zamierza
uczynić, ażeby usunąć krzywdę, jaka się stała
p. Łukoszowi i przenieść go napowrót do służby
na Śląsku Cieszyńskim.

W Pradze, dnia 24 czerwca 1935.

Dr Wolf,

Hlinka, Rázus, Dr. Tiso, Šałát, Suroviak, Dembor-

ský, Haššík, Slušný, Čavojský, Dr Sokół, Sivák,

Drobný, Kendra, Florek, Sidor, Danihel, Turček,

Longa, Brody, Onderčo, Dr. Pružinský.

26

Původní znění ad 44/XXIII.

Interpelacja

posła Drą L. Wolfa i spólników

do Pana Ministra Spraw Wewnętrznych
w Pradze,

w sprawie likwidacji wkładek obywateli
czeskosłow. w Miejskiej Kasie Oszczędności
w Cieszynie z czasów przedrozbiorowych.

Sprawa ta jest nietylko pod względem gospo-
darczym, ale także pod innymi względami dawną
bolączką ludności powiatów czesko-cieszyńskiego
i frysztackiego, gdyż według źródeł dla nas do-
stępnych przeszło 20 miljonów koron tych wkładek
jest od lat przeszło 15-tu związanych w zakładzie
w Polskim Cieszynie. Nie może podlegać żadnej
wątpliwości, że uruchomienie tych wkładek przy-
czyniłoby się w czasie dzisiejszego krytycznego
braku gotówki w znacznej mierze do ożywienia
ruchu gospodarczego. Oprócz tego kilkaset obywa-
teli czeskosłowackich jest najwidoczniej poszkodo-
wanych tem, niezrozumiałem i nieskończonem
zwlekaniem sprawy. Liczba właścicieli wkładek,
którzy w międzyczasie, niedożywszy się likwidacji
zmarli, sięga już do kilku set. Z tego powstają
coraz to nowe szkody i komplikacje.

W rzeczy samej należy tutaj przypomnieć, że
swego czasu w roku 1920, kiedy w Paryżu zapadła
decyzja co do rozgraniczenia śląska Cieszyńskiego
i kiedy właścicieli tych wkładek decyzją paryska
do Czechosłowacji przydzielono, masowo zgłaszali
się w Cieszyńskiej Kasie Oszczędności oraz w in-
nych zakładach o zwrot wkładek, a wtenczas de-
legat władzy Republiki Czeskosłowackiej, adwokat
Dr. Matous z Mor. Ostrawy, wydał z upoważnienia
władzy publiczne ogłoszenie, ażeby właściciele
tych wkładek nie podejmowali, że dla nich z tego
nie mogą nastać żadne dla nich szkodliwe następ-
stwa, owszem prosił ludność, by nie robiła paniki,
lecz spokojnie pieniądze pozostawiła w zakładach
po drugiej stronie, ażeby oba rządy miały możność
sprawę należycie uporządkować. Takie oświadcze-
nie delegata władzy czeskosłowackiej było na-
ówczas zrozumiałem, gdyż władzy Czeskosłowac-
kiej Republiki musiało wówczas zależeć na zyska-
niu czasu, aby mogła stwierdzić i zbadać, skąd
pieniądze pochodzą, które naówczas obywatele
w wielkich masach zgłaszali do wymiany. Dr. Ma-
tous w memorjale przedłożonem rządowi w roku
1924 podtrzymuje deklarację swoja w całej pełni,
t. zn. przyznaje, że był przez rząd upoważniony
do tego kroku i że rzeczywiście taką odezwę wy-
dał. Ludność, która wówczas oddając się z zaufa-
niem tej urzędowej deklaracji, pieniądze swoje
pozostawiła zagranicą, oczekiwała słusznie, że
sprawa wkładek zostanie w ciągu kilku miesięcy
załatwioną definitywnie Takie te słuszne oczeki-
wania zostały w sposób dla autorytetu państwo-
wego wielce zawiedzione.

Najrozmaitsze korporacje czyniły starania, aby
sprawę ostatecznego zlikwidowania przyśpieszyć,

odbyły się w Ministerstwach niezliczone interwen-
cje, wystosowano na ręce rządu liczne interpe-
lacje, memorjały, skargi i zażalenia, a przecież
pomimo tego, że upłynęło już przeszło 15 lat,
okres, w którym najzawilsze kwestje prawa mię-
dzynarodowego zostały już rozwikłane i sfinalizo-
wane, sprawa wkładek dotychczas pozostała nie-
uregulowana, tak, że ludność traci już wszelkie
zaufanie do odnośnych oświadczeń dotycznego re-
ferenta. Nietylko posłowie różnych stronnictw
wnosili już do rządu liczne interpelacje, nietylko
stowarzyszenia właścicieli wkładek wysyłały liczne
deputacje do rządów centralnych w Pradze, nie-
tylko Zastępstwo Miasta ćesky Teśin kilkakrotnie
w każdym roku interwenjowały w tej sprawie, ba
ludność wykorzystywała każdą sposobność pobytu
przedstawicieli władzy w naszym kraju, by doma-
gać się i prosić przyśpieszenia załatwienia tej
sprawy. I tak tłumaczono rzecz tę przy "sposob-
ności pobytu Pana Prezydenta Masaryka w na-
szym kraju, jak również powtórnie przy okazji
pobytu ministra p. Bradaca w kraju. Przy wszyst-
kich tych okazjach przedstawiono zgubne i szko-
dliwe następstwa takiego przewlekania sprawy.
Zawsze też otrzymywano zapewnienie, że miaro-
dajne czynniki rządowe postarają się o przyśpie-
szenie ostatecznego załatwienia. Ponieważ wszyst-
kie te oświadczenia zawiodły, ludność przypu-
szcza, że rząd niedocenia ważności tej sprawy dla
naszej ludności, nie chce pomimo przedstawionych
próśb wyznaczyć nowego referenta, ani też nie
chce wyznaczyć dotychczasowemu referentowi
ostatecznego terminu do przedłożenia wniosków.
Wobec tego, że sprawa ta uregulowaną może być
dopiero po przeprowadzeniu międzypaństwowych
pertraktacyj z Rządem Rzeczypospolitej Polskiej,
co grozi ponownem odwleczeniem załatwienia,
zwracam się do Rządu, a w szczególności do Pana
Ministra spraw Wewnętrznych z usilną prośbą, by
Rząd poczynił wszelkie potrzebne kroki w celu
przyśpieszenia tej likwidacji, aby wyznaczył od-
nośne terminy oraz poczynił kroki w tym kie-
runku, by pertraktacje międzypaństwowe przepro-
wadzone zostały w przyśpieszonym tempie. To
wydaje się tem łatwiej możliwem, że tak Zarząd
Miejskiej Kasy Oszczędności w Cieszynie oświad-
cza stronom interesowanym, że z jego strony
wszelkie prace przygotowawcze dawno są już
ukończone, jak również, że Komitet Czeskoslo-
wacki dla tych spraw, według otrzymanych infor-
macyj prace swoje ukończył i opracował odpo-
wiednie wnioski do władzy.

Podpisani zapytują Pana Ministra, czy zechce
w sprawie tej wydać oświadczenie, czy i o ile go-
tów jest postąpić w myśl przedłożonych w tej
interpelacji zażaleń.

W Pradze, dnia 25 czerwca 1935.

Dr. Wolf,

Danihel, Sałat, Sluiny, Dr. Luschka, Schlusche,
Schiitz, Dr. Prużinsky, Dembovsky, ćavojsky,
Onderćo, Sidor, Florek, Dr. Sokół, Sivak, Dr. Tiso,
Haššik, Turcek, Kendra, Drobny, Suroviak, Dr. Ing.
Lokacha.

27

Původní znění ad 44/XXIV.

Interpellation

des Abgeordneten Erwin Zajíček
und Genossen

an die Gesamtregierung
betreffend die Frainer Talsperre.

1. Als seinerzeit der Bau der Frainer Talsperre
ausgeschrieben worden war, verlangte das Finanz-
ministerium von den an der Thaya liegenden Ge-
meinden und Bezirken 7 Millionen Kč als Zuschuß.
Sie erklärten sich schließlich und endlich dazu be-
leit, allerdings unter der selbstverständlichen Vor-
aussetzung, daß Bewässerungsanlagen geschaffen
und daß die bisherigen Rechte der Anrainer ge-
wahrt werden. Später stellte es sich heraus, daß
nicht alle Beschlüsse der Gemeindevertretungen
vom Brünner Landesausschuß genehmigt wurden
und daß von den 7 Millionen nur 2 Millionen Kč
zahlbar seien. Schon im Herbst 1934 erhielten die
betreffenden Gemeinden und Bezirke den Auf-
trag, dieste 2 Millionen Kč einzuzahlen. Nachdem
bei der jetzigen wirtschaftlichen Not die Gemein-
den ganz außer Stande sind, diese Beträge zu be-
zahlen und nachdem die Versprechungen, die man
vor dem Bau den Gemeinden gegeben hatte, nicht
eingelöst worden sind, ist dieses Verlangen nicht
gerechtfertigt. Noch ungerechtfertigter ist die
Drohung, es seien im Sinne des § 14 des Gesetzes
50/1931 und des § 51 des Mährischen Landes-
gesetzes Nr. 75/1870 auch die restlichen 5 Millio-
nen Kč zu bezahlen.

2. Schon vor einigen Jahren machte die Markt-
gemeinde Frain die Behörden eindringlich auf die
Gefahr aufmerksam, die Temperatur des Frainer
Flußbades werde nach Fertigstellung der Tal-
sperre stark sinken, wenn das Wasser nur durch
die Grundablässe und Turbinenrohre abgelassen
werde. Heuer war das Wasser in den Badeanstal-
ten von Frain, Hardegg und Znaim zu einer Zeit,
da anderwärts schon längst gebadet wurde, so
kalt, daß an ein Baden nicht gedacht werden
konnte. Dadurch erlitten und erleiden die Bade-
anstalten und die Geschäftsleute sehr großen
Schaden.

3. Die Gemeinde Chwallatitz hat auf eine Fähre
Anspruch. Sie hat darauf unter der Bedingung
verzichtet, daß man sie entschädigt. Bis heute
wurde der Gemeinde keine Entschädigung zuer-
kannt.

4. Schon vor Jahren wurde der Bau eines Zoll-
hauses bei Hardegg-Zeisa (Bezirk Znaim) und die
Erklärung dieser Straße als Zollstraße zugesagt.
Statt die Ausarbeitung der keineswegs umfang-
reichen Pläne für den Bau des Zollhauses der Be-
zirksbehörde oder Landesbehörde zu überlassen,
wurde alles in Prag zentralisiert. Schon seit mehr
als einem Jahr wandern die Akten von einem Amt
zum ändern. Die zuständigen Minister und hohen
Beamten versprachen schon vor langer Zeit, mit
dem Bau werde selbstverständlich ,,ehest" begon-

nen werden! - Die Erfüllung dieser alten Forde-
rung ist für den Fremdenverkehr sehr wichtig.

5. Daß die Wünsche und Beschwerden der Ge-
meinden bis heute nicht erledigt sind, ist wohl
auch darauf zurückzuführen, daß die Referenten
der Aufsichtsbehörden wiederholt ausgewechselt
worden sind.

Der Bau der Frainer Talsperre wurde um einige
Dutzend Millionen Kč überschritten. Das Finanz-
ministerium und der Landesausschuß haben sich
bereit erklärt, diese riesigen Mehrausgaben zu be-
zahlen. Es geht nicht an, diese Beträge dadurch
hereinzubringen, daß man unsoziale Einsparungen
macht.

Die Gefertigten fragen die Gesamtregierung:

1. Ist die Regierung bereit, von der Bezahlung
der 2, bezw. 7 Millionen Kč abzusehen?

2. Ist die Regierung bereit, anzuordnen, daß den
Wünschen, hinsichtlich der Bäder (vor allem:
Frain, Hardegg und Znaim) raschest entsprochen
werde ?

3. Ist die Regierung bereit, der Gemeinde Chwal-
latitz eine entsprechende Entschädigung zu ge-
währen ?

4. Ist die Regierung bereit, den Auftrag zu ge-
ben, mit dem Bau des Hardegger Zollhauses sei
unverzüglich zu beginnen?

5. Ist die Regierung bereit, den maßgebenden
Referenten den Auftrag zu geben, alle hier ge-
nannten Fragen seien raschest und zufriedenstel-
lend zu lösen?

Prag, am 25. Juni 1935.

Zajíček,

Schlusche, Schütz, Dr. Mayr-Harting, Haššík,
Kendra, Dr. Pruzinsky, Sivák, Onderčo, Šalat,
Danihel, Drobný, Dr. Tiso, Florek, Dr. Luschka,
Dr. Ing. Lokscha, Hlinka, Dr. Sokol, Demboveky,
Sidor, Slušný, Turček, Čavojsky, Suroviak.

Původní znění ad 44/XXV.

Interpeláció

beadják Kosik István és képviselőtársai

az igazságügyminiszter
hez

Ernst Thälman szabadonbocsájtását kö-
vetelő munkások üldöztetése tárgyában.

Az egész világon sok milló munkás és haladó
intelektuel tiltakozott Ernst Thälman jogtalan
bebörtönzése és fogvatartásc ellen, de az egész
világon csak egyetlen helyen indítottak emiatt
bűnvádi eljárást, azok ellen akik & tiltakozó ivet
aláirtak és pedig Kassán.

A kassai kerületi bíróságtól vagy tiz munkás
és alkalmazott kapott idézést 1935. VI. 18. ára

28

és az 50/23 ás törvény 15. 3 § sa alapján vannak
vádolva. Ménesi látván kassai lakos két hónapot
Ült ezen ügyben vizsgálati fogságban.

Felelős kormánytényzök nagyon gyakran han-
goztatták és hangoztatják ma is a fasizmus elleni
harc szükségességét. Ugyanakkor azt látjuk, hogy
a kassai kerületi bíróság az 50/23 ás törvény
alapján vád alá helyezi azokat a munkásokat,
akik komolyan akarnak harcolni a fasizmus min-
den formája és igy a Hitler féle fasizmus ellen is.

Vájjon lehet e ilyen körülmények között a fele-
lős kormánytényezők fasísztaellenes nyilatkoza-
tait komolyan venni? Mert hiszen ha valaki a
fasizmus ellen és ebben az esetben konkréten a
Hitler-féle fasizmus ellen harcol és ezért az illetőt
a köztársaság védelméről szóló törvény alapján
vád alá helyezik, ez objektíve azt jelenti, hogy az
50/23 ás törvény a Hitler féle fasiszta diktatúrát
védi.

Ezért kérdezzük az igazságügyminiszter urat:

1. Van e tudomása a miniszter urnák a kassai
kerületi bíróság ezen törvény-ellenes eljárásáról?

2. Mit hajlandó tenni a miniszter úr, hogy a
jövőben hasonló esetek elő neforduljanak?

3. Hajlandó e a miniszter úr elrendelni, hogy az
illető vádlottak ellen az eljárást a kassai kerületi
biróaág azonnal beszüntesse?

4. Hajlandó e a miniszter úr kijelenteni, hogy
a fasizmus eleni harc nem büntetendő cselekmény,
hanem szükségszerűség?

Praha, 1935. VI. 15.

Kosik,

Synek, Zápotocky, Schmidke, Vodicka, Török,
Kliment, Beuer, Valló, Dvořák, Machačová, Brúnó
Köhler, Nepomucky, Sliwka, Siroky, Dr. Clemen-
tia, Klíma, Kopřiva, Slanský, Hodinová-Spurná,
Šverma.

Státní tiskárna v Praze - 3349-35.