UMOWA
POMIĘDZY
REPUBLIKA CZESKOSŁOWACKA
A
RZECZPOSPOLITA POLSKA
O UŻYWANIU OBIEKTÓW MIEJSKICH
DAWNEJ GMINY CIESZYNA.
Umowa pomiędzy
Republiką Czeskosłowacką
a
Rzeczą pospolitą Polską
o używaniu obiektów miejskich dawnej gminy Cieszyna.
Prezydent Republiki Czeskosłowackiej i Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej mając na względzie po stanowienia artykułu 37 Umowy pomiędzy Republiką Czeskosłowacką a Rzeczą pospolitą Polską z dnia 23. kwietnia 1925 roku w sprawach prawnych i finansowych postanowili zawsześ mniej są Umowę. W tym celu mianowali swymi pełnomocnikami:
Prezydent Republiki Czeskosłowackiej:
Václava Roubíka,
Inżyniera, Dyrektora Departamentu w Ministerstwie Robót Publicznych,
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej:
Profesora Doktora Walerego Goetla,
Delegata Rządu Rzeczypospolitej do rolkowa granicznych polsko-czeskosłowackich,
którzy po przedłożeniu swych pełnomocnictw i uznaniu ich za dobre i sporządzone w należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:
ROZDZIAŁ I.
Postanowienia ogólne.
Artykuł 1.
1. Umowa mniej szła dotyczy używania wodociągu, elektrowni, gazowni, sieci tramwajowej i sieci kanalizacyjnej przez gminy Český Tešín i Cieszyn.
2. Wszelkie inne sprawy, wymienione w artykule 37 Umowy pomiędzy Republiką Czeskosłowacką a Rzeczą pospolitą, Polską z dnia 23. kwietnia 1925 roku w sprawach prawnych i finansowych, będą, o ile się tak dotychczas nie stało, uregulowane w osobnych umowach pomiędzy obu Państwami.
ROZDZIAŁ II
Wodociąg.
Artykuł 2.
1. Według artykułu 43 Umowy między republiką Czesko słowacką i Rzeczą pospolitą Polską o kwestiach prawnych i finansowych z dnia 23. kwietnia 1925 roku rozstrzyga o własności nieruchomości z inwentarzem i przynależnością, jak i o własności ruchomości, zasada terytorialna.
2. Wodociąg dawnej gminy Cieszyna jest więc przez wyznaczenie ceskosłowacko-polskiej granicy tak rozdzielony, iż części wodociągu z odnośnem urządzeniem, leżące na obszarze czesko słowackim, w szczególności ujęcia filtry i zbiornik, dalej główny rurociąg aż do granicy państwowej oraz sieć rozprowadzająca w gminie Český Těšín są wyłącznie majątkiem gminy Český Těšín.
3. Wyłącznym majątkiem gminy Cieszyna są części wodociągu z odnośne urządzeniem leżące na obszarze polskim, w szczególności główny rurociąg od granicy państwowej do zbiornika wody, zbiornik i sieć rozprowadzaj ca w Cieszynie, której dwa rurociągi służą również dla dopływu wody do gminy Český Těšín.
Artykuł 3.
Używanie wodociągu przez gminy Český Těšín i Cieszyn reguluje się w sposób następujący:
a) gmina Český Těšín będzie dostarczać gminie Cieszyn część wody z dziennego przypływu obecnie istniejących ujęć źródlanych przypadaj mącą na tę gminę według artykułu 4 i może dołączać do niej również swoją część wody, określaną w tymże artykule. Wodę przejmie gmina Cieszyn w miejscu, w którym obecnie istniejący główny rurociąg przechodzi przez granicę państwową.
b) Gmina Cieszyn będzie doprowadzać wodę należącą do gminy Český Těšín od miejsca pod a) wymienionego do obecnie istniejącego zbiornika, tam ją przechowywać i tak nią gospodarować, aby przy norma lnem zapotrzebowaniu był w zbiorniku konieczny zapas da pokrywani godzinnych szczytów aż do jednej ósme i dziennego zužycia. Gmina Cieszyn obowiązuje się dalej dostarczać gminie Český Těšín wodę ze zbiornika obecnie istniejącymi r rurociągami v ten sposób, aby gmina Český Těšín z całej ilości wody, jaka w danym dniu w ciągu dwudziestu czterech godzin będzie przypuszczalnie do dyspozycji w zbiorniku, otrzymywała przypadającą na nią część według artykułu 4; szczytowe zużycie musi być przytem w zupełności pokryte.
c) Jeśli gmina Český Těšín w następstwie zarządzeń wymienionych w artykule 12 u tęp 2 dostarczy do zbiornika w Cieszynie mniej wody, niż na nią, przypada według artykułu 4, przechowa gmina Cieszyn tę ilość aż do czterech dziesiątych całkowitej pojemności zbiornika i będzie ją gminie Český Těšín dostarczać aż do maksymalnej granicy szczytowego zużycia, ustanowionego pod b).
d) Oprócz wody ze źródlanych zbiorników będą obie gminy używały, jak długo tego będzie potrzeba, i wody z potoka Tyry w stosunku określonym w artykule 4.
Artykuł 4.
Z dziennej ilości ody uzyskanej z ujęć źródlanych w ich obecnie istniejącym rozmiarze i z wody potoku Tyry (jak długo tej ostatniej będzie potrzeba) przypada na gminy Český Těšín i Cieszyn ilość wody w stosunku czterdzieści do sześćdziesiąt. Gmina Cieszyn jest zobowiązana z każdorazowego dziennego dopływu zwrócić gminie Český Těšín należną jej ilość wody. Dozwolona strata wody w głównym rurociągu na obszarze czeskosłowackim między wodomierzem w Oldřichowicach a wodomierzem na granicy państwowej nie maże przewyższać czterech procentów przepływu. Przy takiej stracie może być odliczony z ilości wody, którą gmina Cieszyn zwraca minie Český Těšín najwyżej jeden procent jako najwyżej dopuszczalna strata. Ten stosunek jest stały i obowiązuj e bez względu na całkowitą wielkość straty.
Artykuł 5.
Gmina Český Těšín jest obowiązana utrzymywać stale w należytym stanie urządzenia zbiorcze ujęcia, filtry i zbiornik w Oldřichowicach) i główny rurociąg od zbiornika aż do państwowej granicy, jak również przeprowadzać zawsze jak najprędzej potrzebne naprawy i ewentualne rekonstrukcje tych obiektów; te same obowiązki ma gmina Cieszyn o ile chodzi o główny rurociąg od państwowej granicy da zbiornika, a zbiornik i a obydwa doprowadzaj łące rurociągi ad zbiornika do państwowej granicy. Obie gminy są obowiązane przy utrzymaniu i używaniu wodociągu postępować jak najoszczędniej.
Artykuł 6.
Gmina Cieszyn jest zobowiązana płacić gminie Český Těšín z wydatków na zwyczajne i nadzwyczajne utrzymywanie obecnie istniejących wspólnie używanych urządzeń zbiorczych i głównego rurociągu aż do państwowej granicy, jak również i z wydatków eksploatacyjnych tych części wodociągu, udział według klucza wymienionego w artykule 4.
Artykuł 7.
Gmina Český Těšín jest zobowiązana płacić gminie Cieszyn udział według klucza wymienionego w artykule 4 z wydatków na zwyczajne i nadzwyczajne utrzymywanie obecnie istniejących wspólnie używanych wodociągowych urządzeń, to jest głównego rurociągu ad państwowej granicy do zbiornika, zbiornika i dwóch rurociągów prowadzących wodę od zbiornika do państwowej granicy, jak również z wydatków eksploatacyjnych tych części wodociągu.
Artykuł 8.
Obie gminy zobowiązują się wyplatać wzajemne należytości określone w artykułach 6 i 7 zawsze do trzydziestu dni po doręczeniu rachunków, w przeciwnym razie będą doliczane dziesięcioprocentowe odsetki zwłoki. Rachunki wypłaca się w walucie, w której zostały wystawiane.
Artykuł 9.
1. Gmina Český Těšín założy na rurociągach cztery wodomierze, i to jeden na głównym rurociągu w należytej wysokości ciśnie nowej poniżej zbiornika w Oldřichowicach, jeden na głównym rurociągu przed przejściem jego przez państwową granicę i po jednym na rurociągach, doprowadzających wodę do gminy Český Těšín. Z kosztów zakupienia, założenia i utrzymania tych czterech wodomierzy zwróci gmina Cieszyn gminie Český Těšín część według klucza wymienionego w artykule 4.
2. Wzajemną kontrolę odczytywania wodomierzów przeprowadzają obie gminy.
Artykuł 10.
1. Dostarczanie wody przez gminę Český Těšín gminie Cieszyn jest ograniczone objętością obecnie istniejących urządzeń zbiorczych, jako też średnicą i technicznym urządzeniem dzisiejszego głównego rurociągu. Gmina Český Těšín nie jest więc zobowiązana do powiększenia swoim kosztem wydajności wodociągu.
2. Gmina Český Těšín może na żądanie gminy Cieszyn i to na podstawie umowy z nią zawartej powiększyć wydajność wodociągu na obszarze czesko słowackim i powiększyć w ten sposób możliwość odbioru wody i dla gminy Cieszyn.
3. Gmina Cieszyn może również na żądanie gminy Český Těšín i to na podstawie umowy z nią zawartej powiększyć wydajność wodociągu na polskim obszarze i powiększyć w ten sposób możliwość odbioru wody i dla gminy Český Těšín.
4. W umowach wymienionych w ustępach 2 i 3 będzie oznaczona także cena wady uzyskanej wskutek zwiększenia wydajności wodociągu.
5. Każda z gmin wykonuj e swoim kasztem i niezależnie od drugiej rozszerzenie-owej sieci rozprowadzającej.
6. Umowy wymieniane w ustępach 2 i 3 zatwierdzają Urząd Krajowy w Brnie i śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach.
Artykuł 11.
Gminy Český Těšín i Cieszyn są zobowiązane przy utrzymywaniu wodociągu w ruchu przestrzegać wszystkie zdrowotne zarządzenia celem osiągnięcia i zachowania jakości wody bez zarzutu.
Artykuł 12.
1. żadnej z gmin nie wolno aż do dnia 31. grudnia 1933 roku przeprowadzać jednostronnie jakichkolwiek zmian obecnie istniejących urządzeń technicznych dla doprowadzania i przechowywania wody, któryby spowodowały zmianę stanu umownego (artykuł 3 a i b). Po 31. grudniu 1933 roku każda z gmin ma prawa zawiadomić drugą gminę o zamiarze dokonania zmian w urządzeniach technicznych, może jednak w ten sposób zmienione urządzenia uruchomić dopiero w dwa lata po zawiadomieniu; te zmiany nie mogą naruszać praw i obowiązków wymienionych w artykułach 3 i 4.
2. O ile gmina Český Těšín z zastrzeżeniem postanowień ustępu 1 wykona własne odgałęzienie od głównego rurociągu wprost do miasto, ewentualnie z własnym zbiornikiem, nastąpi podział dziennej ilości wód; z obecnie istniejących ujęć nadal według stosunku określonego w artykule 4 także na miejscu odgałęzienia; to miejsce zaopatrzy się wodomierzem, którego koszta urządzenia pokryje gmina Český Těšín.
Każdej z gmin wolno ujmować do wyłącznego swego użytku i na własny rachunek dalsze ilości wody na obszarze swego Państwa i prowadzić je przez istniejące rurociągi; nowe ujęcia nie mogą spowodować zmniejszenia wydajności ujęć istniejących ani też pogorszyć jakości dotychczasowej źródlanej wady. Prace te nie są uzależnione od terminów wymienionych w ustępie 1.
Artykuł 13.
Jeżeli gmina Cieszyn wybuduje własny wodociąg a okaże się, że woda z tego wodociągu jest mniej wartościowa od wody dotychczasowej, odda gmina Cieszyn - o ile nie nastąpi w tej sprawie pomiędzy gminami inne porozumienie - gminie Český Těšín do dyspozycji jedną komorę w obecnie istniejącym zbiorniku o rozmiarach czterdziestu procent jego pojemności dla wyłącznego przechowywania wody Český-ego Těšína, nie dopuści do mieszania wody w doprowadzającym rurociągu i wybul uje własnym kosztem osobny rurociąg od zbiornika do granicy państwowej o wydajności takiej, aby pozostał bez zmiany dopływ wody, który należy się Český-mu Těšín-owi według artykułu 3, b) i przyłączy również własnym kosztom ten nowy rurociąg do sieci gminy Český Těšín w taki sposób, aby dotychczasowe zaopatrywanie tej gminy nie doznało uszczerbku. Utrzymanie nowego rurociągu odbywać się będzie według postanowień artykułów 5 i 7; dotychczasowe dwa doprowadzające rurociągi od zbiornika do granicy państwowej będzie utrzymywać gmina Cieszyn swoim kosztem.
Artykuł 14.
g. J okresach braku wody (posucha, uszkodzenie wodociągu i tym podobne) są obie gminy zobowiązane zadowolić się zmniejszoną ilością wody; tę ilość wody rozdziela się również według klucza wymienionego w artykule 4. Potrzebne ograniczenia w używaniu wody wprowadzą obie gminy w porozumieniu, równocześnie i na ten sam okres czasu.
2. W wypadkach przewidzianych w ustępie 1 nie może ani jedna ani druga gmina rościć sobie prawa do jakiegokolwiek odszkodowania.
Artykuł 15.
1. Każda z gmin jest upoważniona po upływie terminów przewidzianych w artykule 12 zrzec się zupełnie lub częściowo prawa do używania wodociągu, ciem się zupełnie lub częściowo zwalnia od obowiązku płacenia należytości określonych w artykule 6, względnie w artykule 7, nigdy jednak od innych obowiązków, wypływających z tej Umowy. O ile idzie o koszta poczynione po 29. kwietniu 1926 roku na urządzenia, których używania gmina się zrzekła, może zrzekaj ca się gmina być zwolniona od obowiązków płatniczych dopiero od czasu, w którym koszta te będą całkowicie zapłacone według klucza określonego w artykule 4 lub według klucza oso ano umówionego pomiędzy obu gminami.
2. Ani przez zupełne ani przez częściowe zrzeczenie się prawa wspólnego używania urządzeń wodociągowych nie nabywa zrzekaj ca się gmina jakichkolwiek bądź prawdo odszkodowania na rzecz drugiej gminy. O ile obydwie gminy zrzekną się wspólnego używania dotychczasowych urządzeń wodociągowych, nie należy się ani w tym wypadku żadnej z nich za to odszkodowanie. Gminy mogą się jednakże porozumieć w sprawie odszkodowania jeśli jedna z nich zrzeknie się na życzenie drugiej, częściowo lub zupełnie prawa wspólnego używania dotychczasowych urządzeń wodociągowych.
3. Dla ważności częściowego lub zupełnego zrzeczenia się prawa wspólnego używania wodociągowych urządzeń potrzebne jest pozwolenie Urzędu Krajowego w Brnie i Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach.
Artykuł 10.
1. Na miejscu istniejącej tak zwanej międzymiastowej wodociągowej komisji ustanowi się mieszaną komisję dla wspólnych spraw wodociągu. Do tej mieszanej komisji wysyła każda z obydwóch gmin po czterech członków. Przedstawiciele każdej z gmin wybiorą z pośród siebie przewodniczącego. Obydwaj przewodniczący zmieniają się w prowadzeniu zebrań komisji; dla pierwszego zebrania wyznaczy się przewodniczącego losem. Zebrania mieszanej komisji odbywają się na zmianę w Český-m Těšín-ie i Cieszynie. Każda delegacja może na posiedzenie mieszanej koni li zaprosić znawców i gminnych urzędników jako doradców.
2. Celem mieszanej komisji jest ułatwiać porozumienie obu gmin przy wykonywaniu niniejszej Umowy. Komisja jest organem doradczym obu gmin wprawach zarządzeń technicznych, zdrowotnych, gospodarczych, budżetowych i administracyjnych, związanych z współużywaniem wodociągu. Komis] a jest obowiązana ustalić przepisy jednolitego technicznego administrowania wodociągiem, szczególności przepisy dla współdziałania odpowiedzialnych organów technicznych obu!, gmin w sprawach dotyczących wodociągu jako całości oraz przekładać zawczasu obu gminom preliminarz budżetowy wodociągu.
3. Obydwie gminy mogą używać mieszanej komis]i przy załatwianiu spraw technicznych, zdrowotnych, gospodarczych i administracyjnych, dotyczących wspólnego używania wodociągu.
4. Sposób obradowania i załatwiania agend mieszanej komis] i ustali się w regulaminie, co do którego obydwie gminy porozumieją się, a który podlega zatwierdzeniu przez Urząd Krajowy w Brnie i śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach.
Artykuł 17.
Z kwoty, którą gmina Cieszyn przyczyniła się do ujęcia źródła "U łotra", zwróci gmina Český Těšín gminie Cieszyn kwotę pięćdziesiąt pięć tysięcy koron czeskosłowackich najpóźniej do 31. grudnia 1930 roku.
ROZDZIAŁ III.
Gazownia, elektrownia, sieć tramwajowa i kanalizacyjna.
Artykuł 18.
W myśl zasady ustalonej w artykule 2 ustęp 1 są gazownia z urządzeniem rozprowadzającemu, elektrownia z urządzeniem rozprowadzającemu, sieć tramwaj owa i kanalizacyjna dawnej gminy Cieszyn w części znajdującej się na terytorium Czechosłowacji wyłącznym majątkiem gminy Český Těšín a w części znajdującej się na terytorium Polski wyłącznym majątkiem gminy Cieszyn.
Artykuł 19.
1. Gmina Český Těšín będzie dostarczać ze swej gazowni gminie Cieszyn gaz za cenę, która się ustali w porozumieniu. O ile w następstwie dostarczania gazu gminie Cieszyn trzeba będzie rozszerzyć gazownię gmin Český Těšín, ułożą się ca do tego obydwie gminy w osobnej umowie.
2. Gmina Cieszyn ma prawo przerwać odbiór gazu po upływie jednego roku od dnia, w którym da gminie Český Těšín piśmienne wypowiedzenie.
Artykuł 20.
0 ile tego gmina Český Těšín zażąda, będzie jej gmina Cieszyn ze swej elektrowni dostarczać prądu za cenę, którą się ustali w porozumieniu. 0 ile w następstwie dostarczania prądu gminie Český Těšín trzeba będzie rozszerzyć elektrownie gminy Cieszyna, ułożą się co do tego obydwie gminy w osobnej umowie.
Artykuł 21.
Umawiaj łące się Państwa uznaj ą, że sieci tramwajowej i kanalizacyjnej dawnej gminy Cieszyna wspólnie się nie używa i wskutek tego nie zachodzi potrzeba uregulowania tych spraw w Umowie.
ROZDZIAŁ IV.
Postanowienia końcowe.
Artykuł 22.
1. O ile wyniknie spór między gminą Český Těšín i Cieszyn co do interpretacji lub wykonanie; niniejszej Umowy, spór ten przedłoży się do rozstrzygnięcia Ministerstwom Spraw Wewnętrznych obu Umawiających się Państw, które spór rozstrzygną lub skierują na właściwą drogę.
2. W razie niedajścia do porozumienia między zainteresowanemu władzami obu Umawiających się Państw zastosowane będą postanowienia artykułu 73 Umowy pomiędzy Republiką Czesko słowacką a Rzeczą pospolitą Polską w sprawach prawnych i finansowych z dnia 23. kwietnia 1925 roku.
3. Postanowienia ustępów 1 i 2 obowiązują również przy rozstrzygnięciu kwest] i wstępnej, czy wagóle spór dotyczy interpretacji lub wykonania Umowy.
4. Odwoływania się do Sądu Rozjemczego należy w miarę możliwości unikać w takich wypadkach, w których by koszta Sądu Rozjemczego były znacznie większe, niż wartość przedmiotu sporu.
5. O obowiązkach płatniczych wymienionych w tej Umowie rozstrzyga się w porządku prawnym.
Artykuł 23.
Urząd Krajowy w Brnie oraz śląski Urządď: Wojewódzki w Katowicach jako też Ministerstwa Spraw Wewnętrznych obu Państw mogą korespondować ze sobą bezpośrednio w sprawach zawartych w tej Umowie.
Artykuł 24.
Umowa mniej szła będzie ratyfikowana. Dokumenty ratyfikacyjne zostaną wymienione w Warszawie. Umowa wiej Bzie w życie trzydziestego dnia po wymianie dokumentów ratyfikacyjnych. Umowa ta zasiała sporządzona; w dwóch zgodnych oryginałach w językach czesko słowackim i polskim obydwa teksty są autentyczne.
Na dowód czego wyżej wymienieni Pełnomocnicy popisali niniejszą Umowę i wycisnęli na niej owe pieczęcie.
Działo się w Ołomuńcu dnia dwudziestego pierwszego grudnia tysiąc dziewięćset dwudziestego dziewiątego roku.
Ing. VÁCLAV ROUBÍK, m. p.
Dr. WALERY GOETEL, m. p.
Protokół końcowy.
Przy podpisywaniu niniejszej Umowy Pełnomocnicy Umawiających się Państw zgodzili się na następujące:
Wszędzie tam, gdzie w tekście Umowy używa się w brzmieniu czeskosłovackim "dnešní" a w brzmieniu polskim wyrazu obecnie istniejący", rozumie się zawsze przez to stan rzeczy, jaki jest w dniu podpisania tej Umowy.
Protokół ten stanowi nierozdzielną część Umowy i nie wymaga osobnej ratyfikacji.
Działo się w Ołomuńcu dnia 21. grudnia 1929 roku.
Ing. VÁCLAV ROUBÍK, m. p.
Dr. WALERY GOETEL, m. p.